عوارض مصرف قند و نمک (سدیم)
اکثر مردم مقدار زیادی سدیم را از طریق مصرف نمک (مطابق با مصرف متوسط 9 تا 12 گرم نمک در روز) و پتاسیم (کمتر از 3.5 گرم) را به بدن خود می رسانند و در مورد عوارض مصرف زیاد قند و نمک، اطلاعات کافی ندارند. مصرف زیاد سدیم و دریافت ناکافی پتاسیم منجر به افزایش فشار خون می شود که به نوبه خود خطر بیماری قلبی و سکته را افزایش می دهد.
کاهش مصرف نمک به میزان توصیه شده کمتر از 5 گرم در روز می تواند از خطر مرگ و میر در سنین کم جلوگیری کند.
مردم اغلب از میزان نمک مصرفی خود آگاه نیستند، در بسیاری از کشورها، بیشتر نمک از غذاهای فرآوری شده (مانند غذاهای آماده، گوشت های فرآوری شده مانند بیکن، ژامبون و سالامی، پنیر و تنقلات شور) یا از غذاهایی که به طور مکرر در مقادیر زیاد مصرف می شوند (مانند نان) به دست می آید.
نمک همچنین در حین پخت و پز یا در هنگام مصرف غذا (مانند نمک خوراکی) به مواد غذایی اضافه می شود.
کاهش مصرف نمک
مصرف نمک را می توان با موارد زیر کاهش داد:
محدود کردن مقدار نمک و چاشنی های پر سدیم (مانند سس سویا، سس ماهی و …) هنگام پخت و پز و آماده کردن غذاها؛
- افزودن مقدار کمتر نمک هنگام آماده کردن مواد غذایی
- محدود کردن مصرف تنقلات شور؛
- انتخاب محصولات با سدیم کمتر
برخی از تولیدکنندگان مواد غذایی در حال تغییر دستور العمل ها برای کاهش محتوای سدیم محصولات خود هستند و مردم باید تشویق شوند تا قبل از خرید یا مصرف، برچسب های مواد غذایی را بررسی کنند تا ببینند چه مقدار سدیم در یک محصول وجود دارد.
پتاسیم می تواند اثرات منفی مصرف زیاد سدیم بر فشار خون را کاهش دهد. مصرف پتاسیم را می توان با مصرف میوه و سبزیجات تازه افزایش داد.
موادغذایی حاوی قند
مصرف زیاد میوه و غذاهای حاوی قند، می تواند تاثیرات جبران ناپذیری بر بدن داشته باشد. نه تنها در بزرگسالان بلکه کودکان نیز، باید مصرف قندهای آزاد را به کمتر از 10 درصد کل انرژی دریافتی کاهش دهند. کاهش به کمتر از 5 درصد کل انرژی دریافتی، سلامتی بیشتری را به همراه خواهد داشت.
مصرف قندهای آزاد خطر پوسیدگی دندان را افزایش می دهد. کالری اضافی از غذاها و نوشیدنی های سرشار از قند آزاد نیز باعث افزایش وزن ناسالم می شود که می تواند منجر به اضافه وزن و چاقی شود.
شواهد اخیر همچنین نشان میدهد که قندهای آزاد بر فشار خون و لیپید خون تأثیر میگذارند و نشان میدهند که کاهش مصرف قندهای آزاد، عوامل خطر بیماریهای قلبی عروقی را کاهش میدهد.
مصرف قند را می توان با موارد زیر کاهش داد:
- محدود کردن مصرف غذاها و نوشیدنیهای حاوی مقادیر زیاد قند، مانند تنقلات شیرین، آب نبات و نوشیدنیهای شیرین شده با شکر (یعنی همه انواع نوشیدنیهای حاوی قندهای آزاد که شامل نوشابههای گازدار یا غیر گازدار، آب میوهها و سبزیجات و نوشیدنیها میشود. کنسانتره مایع، آب طعمدار، نوشیدنیهای انرژیزا، قهوه آماده و نوشیدنیهای حاوی شیر طعمدار).
- خوردن میوه های تازه و سبزیجات خام به عنوان میان وعده به جای شیرینی و انواع کیک و بیسکوییت.
چگونه رژیم غذایی سالم بگیریم؟
رژیم غذایی در طول زمان تغییر می کند و تحت تأثیر بسیاری از عوامل اجتماعی و اقتصادی قرار می گیرد که به شیوه ای پیچیده برای شکل دادن به الگوهای غذایی فردی با هم تعامل دارند.
این عوامل شامل قیمت مواد غذایی (که بر در دسترس بودن و مقرون به صرفه بودن غذاهای سالم تاثیر می گذارد)، سنت های فرهنگی، و جنبه های جغرافیایی و محیطی (از جمله تغییرات آب و هوا) می باشد.
بنابراین، یک رژیم غذایی سالم، شامل مواد غذایی متنوع، متعادل و سالم است که تمامی بخش های اصلی یک غذای سالم را شامل شود. دولتها در ایجاد یک محیط غذایی سالم که مردم را قادر میسازد تا شیوههای غذایی سالم را اتخاذ کرده و حفظ کنند، نقش اساسی دارند.
استراتژی جهانی WHO در مورد رژیم غذایی، فعالیت بدنی و سلامت
این استراتژی از دولت ها، سازمان جهانی بهداشت، شرکای بین المللی، بخش خصوصی و جامعه مدنی می خواهد که در سطوح جهانی، منطقه ای و محلی برای حمایت از رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی اقدام ویژه کنند. در سال 2010، مجمع بهداشت مجموعه ای از توصیه ها را در مورد غذاهای سالم و نوشیدنی های غیر الکلی برای کودکان تایید کرد.
در سال 2012، مجمع بهداشت “برنامه اجرای جامع تغذیه مادران، نوزادان و کودکان خردسال” و شش هدف تغذیه جهانی را که تا سال 2025 به دست میآیند، از جمله کاهش کوتاهی قد، کاهش وزن و اضافه وزن در کودکان، بهبود تغذیه با شیر مادر و… تصویب کرد.
در سال 2013، مجمع بهداشت با 9 هدف داوطلبانه جهانی برای پیشگیری و کنترل بیماری های غیرواگیر موافقت کرد. این اهداف شامل توقف افزایش دیابت و چاقی و کاهش 30 درصدی مصرف نمک تا سال 2025 است.
اقدام جهانی برای پیشگیری و کنترل بیماریهای مرتبط با چاقی
با توجه به اینکه اکنون بسیاری از کشورها شاهد افزایش سریع چاقی در میان کودکان و نوجوانان هستند، WHO کمیسیون پایان دادن به چاقی کودکان را تشکیل داد. در سال 2016، کمیسیون توصیه هایی برای مقابله با چاقی کودکان و نوجوانان در زمینه های مختلف در سراسر جهان پیشنهاد کرد.
در نوامبر 2014، WHO به طور مشترک با سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO)، دومین کنفرانس بین المللی تغذیه (ICN2) را برگزار کرد. ICN2 اعلامیه ای مورد تغذیه و چارچوب اقدام های لازم را تصویب کرد که مجموعه ای از گزینه های سیاست و استراتژی ها را برای ترویج رژیم های غذایی متنوع، ایمن و سالم در تمام مراحل زندگی توصیه می کند. WHO به کشورها کمک می کند تا تعهدات خود را در ICN2 اجرا کنند.
کاهش مصرف نمک/سدیم و حذف چربیهای ترانس تولید شده صنعتی از منابع غذایی به عنوان بخشی از اقدامات اولویتدار WHO برای دستیابی به اهداف تضمین زندگی سالم و ارتقای رفاه برای همه در تمام سنین شناسایی شده است.
سازمان جهانی بهداشت برای حمایت از کشورهای عضو در انجام اقدامات لازم برای حذف چربیهای ترانس تولید شده در صنعت، نقشه راهی برای کشورها برای کمک به تسریع اقدامات تهیه کرده است.
سخن آخر
اگر قصد لاغری با دستگاه یا رژیم درمانی در کوتاه ترین زمان را دارید، ما به شما دکتر ساناز کهنسال را معرفی می کنیم که با داشتن تخصص رشته تغذیه به شما کمک می کند بدون هیچ گونه عوارض ناشی از رژیم و لاغری، به وزن ایده آل خود برسید.
منابع
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/healthy-diet