دلیل استپ وزن هنگام کاهش وزن چیست؟
خیلی از افرادی که قصد کاهش وزن دارند و به سراغ رژیم های غذایی مختلف می روند، در اواسط راه می گویند که کاهش وزن آن ها کند شده و یا متوقف شده است. به این اتفاق استپ وزنی می گویند که فرد از ادامه رژیم غذایی و اهداف خود، دلسرد می شود. ما در این مقاله به بررسی دلایل استپ وزنی هنگام کاهش وزن و راه های مقابله با آن می پردازیم.
بررسی های اولیه متخصص رژیم و تغذیه
متخصص رژیم درمانی و تغذیه در ابتدا موارد زیر را بررسی می کند:
- سلامت عمومی بیمار را ارزیابی می کند.
- به شناسایی علت افزایش وزن می پردازد.
- بررسی می کند که آیا مشکلات سلامتی مانند تیروئید کم کار و … باعث افزایش وزن شما شده است.
- در مورد برنامه رژیم غذایی، متناسب با شرایط زندگی هر فرد، وزن فعلی و میزان تحرک افراد در طول هفته، با مراجعین صحبت می کند.
- ارزیابی قد و وزن شما با روش های جدید
در ابتدا، دکتر تغذیه شما میزان قد و وزن شما را ارزیابی می کند که به صورت اندازه گیری وزن و قد توسط محاسبه شاخص توده بدنی (BMI) است.
همچنین ممکن است اندازه های دور بازو، ران و … را بگیرد که بعد از گذشت یک دوره درمان، آن ها را با اندازه های جدید مقایسه کند. اندازه گیری دور کمر راه خوبی برای بررسی این است که میزان چربی در اطراف نواحی شکم را بررسی کنند زیرا وجود زیاد چربی شکمی می تواند خطر بیماری های قلبی، دیابت نوع 2 و سکته را افزایش دهد.
پزشک عمومی ممکن است فشار خون شما را اندازه گیری کند و آزمایش های دیگری مانند آزمایش خون را برای بررسی وضعیت سلامتی شما انجام دهد.
استپ وزن چه زمانی اتفاق می افتد؟
هنگامی که طبق برنامه رژیم لاغری پیش می روید، بدن به شیوه های مختلفی کالری سوزی را کاهش می دهد تا انرژی بیشتری ذخیره کند. برخی از دلایل استپ وزنی هنگام کاهش وزن عبارت اند از:
- کاهش فعالیت غده تیروئید
- کاهش دمای بدن
- افزایش کارآمدی عضلات و کاهش چربی سوزی
- افزایش سطح هورمون گرسنگی
استپ وزنی معمولا هشت الی دوازده هفته طول می کشد و برای هر فردی متفاوت است. در این زمان بدن، خود را با وزن جدید تطابق می دهد. هنگامی که بدن وزن فعلی را به عنوان نقطه جدید، تنظیم می کند؛ بعد از آن کاهش وزن مجدد آسان تر می شود. لازم به ذکر است که بدانید منحنی کاهش وزن خطی مستقیم نیست و موفقیت در کاهش وزن به صبر و زمان نیاز دارد.
علل دیگر استپ وزن ناگهانی
سایر دلایلی که باعث استپ وزن می شوند عبارتند از:
- احتباس مایعات: منظور از احتباس مایعات، حفظ آب بدن و به طور همزمان از دست دادن چربی است. احتباس آب میتواند ناشی از افزایش سطح هورمون کورتیزول (به علت گرسنگی در رژیمهای شدید و سریع) باشد.
- مصرف زیاد نمک: سدیم از طریق خوردن غذاهای خیلی شور و یا تنقلات وارد بدن میشود و آب بدن را کاهش می دهد زیرا آب را به فضای بین سلولها میکشد.
- مصرف زیاد کربوهیدرات: کربوهیدرات در بدن به گلیکوژن تبدیل میشود و هر گرم گلیکوژن با 3 تا 4 گرم آب ذخیره میشود و بعد از پرشدن ذخایر گلیکوژن در بدن، مصرف بیشتر کربوهیدرات منجر به تولید چربی می شود و در نهایت استپ وزن می شود.
- بی توجهی به میزان غذای دریافتی: وقتی شما کالری وعده های غذایی خود را کاهش میدهید، بدن شروع به مقاومت میکند که یکی از راه های آن، افزایش گرسنگی است. کالری شماری موادغذایی باعث جلوگیری از پرخوری میشود.
- وجود چربی بیش از حد در رژیم غذایی: در حضور کربوهیدراتها بدن چربی مصرفی را ذخیره میکند. بنابراین، در یک رژیم لاغری خوب تنظیم شده زیر نظر دکتر تغذیه، میزان هریک از مواد پروتئینی و غذایی (پروتئین، کربوهیدرات، چربی) باید حساب شده باشد.
- تحرک ناکافی: ورزش و فعالیت بدنی در چربی سوزی و عضله سازی بسیار موثر است و نقش مهمی در جلوگیری از استپ وزنی دارد. عضله سازی متابولیسم بدن را افزایش میدهد و استپ وزن را به تاخیر میاندازد.
برای پیشگیری از استپ وزن چه باید کرد؟
پیشنهادهای زیر به مدیریت و پیشگیری از استپ وزن در رژیم لاغری کمک میکند:
- صبر و حوصله
همانطور که ذکر شد، استپ وزن هنگامی اتفاق میافتد که بدن در حال تطابق پیدا کردن با نقطه جدید تنظیم وزن باشد. برای عبور از این مرحله، باید صبر حوصله داشته باشید و دستورالعملهای رژیم را همچنان اجرا کنید تا بتوانید نتیجه دلخواهتان را بگیرید.
- کالری شماری
آگاهی کامل از الگوهای خوردن و نوشیدن میتواند به افراد کمک کند تا متوجه شوند دقیقاً چه مقدار کالری مصرف میکنند و می توانند با افزودن یا کم کردن یک الی دو قاشق از مواد غذایی رژیم خود، بدنشان را از حالت استپ وزن خارج کنند.
- افزایش دفعات حرکات ورزش
بر اساس دستورالعملها، بزرگسالان باید حداقل 150 تا 300 دقیقه در هفته ورزش با شدت متوسط، یا 75 تا 150 دقیقه فعالیت شدیدتری نسبت به عملکرد سایر روزشان، انجام دهند. افرادی که هر هفته بیش از 300 دقیقه فعالیت بدنی متوسط، و فعالیتهای تقویت عضلات با شدت متوسط انجام میدهند، کمتر استپ وزنی را تجربه میکنند، این را به خاطر داشته باشید که تغییرات کوچک و تدریجی در میزان دفعات تمرینات به افراد کمک میکند تا در دراز مدت کاهش وزن چشمگیری داشته باشند.
- کاهش استرس
مطالعات نشان دادهاند که کاهش سطح استرس (به کمک روشهایی مانند تنفس دیافراگمی، آرام سازی جسم و …) میتواند به روند مطلوب کاهش وزن افراد کمک کند.
- خواب کافی
بمتاسفانه خیلی از افراد، اهمیت خواب مفید در طول شبانه روز را نمی دانند و آن را رعایت نمی کنند. بهبود طول مدت و کیفیت خواب نه تنها میتواند به عبور از استپ وزن کمک کند بلکه برای پوست بدن، کاهش استرس و اضطراب، تنظیم شدن غدد و هورمون های بدن و … نیز کمک می کند.
- مصرف بیشتر فیبر و سبزیجات
میوهها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات، همگی سرشار از فیبر هستند و میتوانند برای افرادی که به استپ وزن رسیده اند و قصد عبور از آن را دارند، مفید باشند.
سخن آخر
اگر قصد کاهش وزن اصولی بدون ایجاد برخی مشکلات رایج در رژیم لاغری دارید و یا در رژیم های قبلی خود شکست خورده اید و به وزن ایده آلی که می خواهید نرسیده اید، هیچ جای نگرانی وجود ندارد زیرا شما می تواند با دریافت یک برنامه غذایی اصولی از ایجاد استپ وزن جلوگیری کنید.
منابع
https://www.nhs.uk/live-well/healthy-weight/managing-your-weight/